Raf ömrü testi olarak da bilinen stabilite testi medikal ve kozmetik ürünlerin depolanması, taşınması, kullanıcıdaki tüketim prosesi ve ürünün fizikel, mikrobilyal kimyasal gibi birçok özelliği konusunda bilgi veren bir testtir. Stabilite testi ayrıca ürünün ambalajının yeterliliği hakkında da bilgi sahibi olmamızı sağlar. Medikal ve kozmetik ürünlerinin toplum içinde büyük bir çoğunluğuna ulaştığı düşünüldüğünde toplum stabilite testi toplum sağlığını korumak için bir zorunluluktur.
Medikal ve kozmetik ürünler bünyelerinde birçok kimyasalı bir arada barındırdığı için bu kimyasalların stabiliteleri ürünün sadece üretim aşamasında değil, son kullanıcıya ulaşana kadar paketleme, depolama ve nakliye gibi aşamalarda her zaman risk altındadır. Bu aşamalardaki stabiliteyi etkileyen unsurları temelde iki gruba ayırabiliriz. Bunlar faktörün kaynağına göre iç etkenler ve dış etkenler.
Stabiliteyi etkileyen iç etkenler; Medikal ve kozmetik ürünleri diğer sektörlerdeki ürünlerden ayıran en önemli özellikleri birden fazla maddenin bir araya gelmesiyle ulaşan ürünler olmasıdır. Medikal ve kozmetik ürünleri oluşturan maddelerin sayısı ve çeşitleri üründen ürüne değişebildiği gibi bu ürünlerin raf ömürleri de yine üründen ürüne değişiklik göstermektedir.
Stabiliteyi etkileyen iç etkenler ürünün içindeki maddelerin formüllerinin yapısıyla ilgili etkenlerdir. Bu etkenlerin bazıları tüketici tarafından görülebilir haldeyken bazıları görülemeyebilir. Stabilitede meydana gelen görülemeyen bozukluklar daha çok ürünü oluşturan hammaddelerinin kimyasal tepkimesiyle yada ışık ve ısı tepkimesiyle meydana gelir. Görülebilen değişiklikler ise fiziksel uyumsuzlukları meydana getirebilir. Oksidasyon-Redüksiyon reaksiyonları, hidroliz reaksiyonları ve diğer tepkimeler kimyasal uyumsuzluğa örnek olarak verilebilir.
Stabiliteyi etkileyen dış etkenler: sıcaklık, ışık, nem oranı, ortamda bulunan oksiyen gibi çevresel faktörlerin yanı sıra nakliye şekli ve süresi, titreşim, sallanma gibi durumlar medikal ve kozmetik ürünlerin stabilitesini etkilemektedir.
Stabilite testleri ürünlerin raf ömürleri boyunca bozulmamış bir şekliyle son kullanıcıya ulaşması için çok önemlidir. Ürünlerin raf ömürleri boyunca bozulmadan son kullanıcıya ulaşmasını sağlamak markanın güvenilirliğini artırır.
Stabilite testleri üretici firmalara formülün gelişiminde yol gösterir. Bu sayede daha kaliteli ve daha az maliyetli ürünler üretmek için yapılacak olan çalışmalara rehberlik eder. Yani firmanın yapacağı AR-Ge çalışmalarına bu yönüyle yardımcı olur.
Ürün hakkında gelebilecek herhangi bir müşteri şikayetinin nedenini bulmaya kolaylık sağlar. Bu şikayetin stabilitden mi kaynaklı yoksa başka bir faktörden mi kaynaklı olduğunu anlama konusunda yol gösterir. Kullanıcılardan gelebilecek haksız şikayetlerin de önüne geçerek kullanıcı yanlış kullanımı izah ederek marka ve ürünü haklı çıkarmaya yardımcı olur.
Ürünlerin raf ömrünü belirlemek ve doğrulamak için yapılan stabilite testleri normal raf ömrü süresince bekletilerek hem de çevresel faktörlerle oynanarak yapılabilir. Hızlı yaşlandırmak için sıcaklığın artırılması çevresel faktörler değiştirilerek yapılan stabilite testlerine örnektir.
Akreditasyona sahip laboratuvarımızda medikal ve kozmetik ürünlerinizin stabilite test çalışmaları için bizimle iletişime geçebilir ve ekibimizden destek alabilirsiniz.
