Kozmetikler, insan vücudunun dışından, yani deriye, saça, dişlere, ağız mukozasına ve tırnaklara uygulanan ürünlerdir. İnsan vücudunun korunması, temizlenmesi, parfümlenmesi, görünümünün değiştirilmesi, muhafaza edilmesi ve vücut kokusunun iyileştirilmesi amaçlarına hizmet ederler. Bunlara cilt sağlığını korumak veya iyileştirmek için kremler, ter kokusuyla mücadele etmek için deodorantlar, dişleri temizlemek ve korumak için diş macunu vb.
Kozmetik ürünlerin tüketiciler açısından güvenliğini garanti altına almak ve riskleri ortadan kaldırmak için çok sayıda laboratuvar analizinin yapılması gerekmektedir. Buna mikrobiyolojik, kimyasal ve duyusal kozmetik analizler dâhildir.
Kozmetikler, insan sağlığına herhangi bir risk oluşturmamak için piyasaya sürülmeden önce zararlı olup olmadıklarının araştırılması gereklidir. Üreticiler ve fason şirketler burada birincil derecede sorumludur. Kozmetik analizler, ambalaj şirketleri için olduğu kadar araştırma ve geliştirme için de gereklidir.
Faydaları ve etkililik vaatleri için kozmetik ürünler her zaman yükselişte. Bu piyasa zamanla kozmetik ürün pazarlayan web sitelerinin çarpıcı reklamlarıyla daha da arttı. Geçmişte cildin zeytinyağı ile nemlendirilmesi yeterliyse, bugün vücudu koruma amaçlı istediğiniz ürünü satın alabileceğiniz birçok çeşit var. Ve kozmetik içeriklerinin güvenli olduğundan emin olmak için içerikler hakkında incelemelerden geçmeleri gerekir.
Kozmetik terimi; makyaj, oje ve saç boyama gibi daha çok güzelleştirme amaçlı ürünlerden şampuan, deodorant, diş macunu gibi temizleme ve kokulandırma amaçlı kozmetiklere kadar çok çeşitli ürünleri ifade edebilir. Örneğin güneşten korunma gibi sağlık yararları sunan kozmetikler de vardır, alıcının öncelikle içerik listesinden kendisine uygun olup olmadığını araştırması gerekir. Bu nedenle, ürünlerin ticarileştirmeye uygun olduğundan emin olmak için kozmetiklerin içerik maddesinin analizleri gereklidir.
Kozmetikler, doğrudan insan vücudu ile temas halinde kullanılan ürünler oldukları için, alıcının kullandığı ürünün toksik etkiler, mikrobiyolojik veya kimyasal elementler tarafından kontaminasyon riski taşımaması adına çeşitli test ve değerlendirmelerden geçer.
Bu teknik-bilimsel içerik analizlerde elde edilen kalite kontrol, sadece ürünü oluşturan hammaddelerle ilgili olmayıp, su, ekipman ve ambalajın da kalitesini garanti altına almanın bir yolu olarak kozmetik analizlerle de değerlendirilebilir.
Mikrobiyal kontaminasyon, renk, koku gibi fiziksel özelliklere zarar verme veya ürünün görünümünü değiştirmenin yanı sıra kozmetik ürünün içeriğini, her şeyden önce fonksiyonel özelliklerini değiştirebilen değişikliklere de neden olabilir. Kullanıcılar için ürünün kalitesini ve güvenliğini sağlamak adına patojenik mikroorganizmaların bulunmadığını belirleyecek ve yasaların izin verdiği canlı mikroorganizma sayısını belirleyecek analizler yapılır.
Kimyasal analizler ve fiziko-kimyasal analizler, hammadde, gıda, yem, zirai kimyasallar, kozmetikte kullanılan ve farmasötiklerin incelenmesine yönelik kalitatif analizlerdir. Bir ürünün bileşenlerini ve bunların tam miktarını analiz etmek de dâhil olmak üzere, analitik için çeşitli testler yapılır. Ürünün pH, yoğunluk, etanol içeriği vb. de belirlenir. Bu analizin sonuçları, bir ürünün pazarlana bilirliğini kontrol etme ve etiketlemeye yardımcı olma sürecinin bir parçasıdır. Ayrıca, bu sonuçları, her bir müşteriye göre uyarlanmış bireysel test planları geliştirmek için kullanılır.
Cilt bakım ürünlerinde kullanılan koruyucuların etkinliği de kontrol edilir. Mikrop yükü testinde ise ürüne patojenik mikroplar eklenir ve gelişimleri takip edilir. Bunlar büyümemeli ve ideal olarak öldürülmelidir. Koruyucular bu nedenle tüketici güvenliğine hizmet eder.
Raf ömrünü tahmin etmek ve sağlamak için kozmetik ürünlerin stabilizesini test etmek, bir ürünün kalite güvencesinin merkezi bir parçasıdır. Uygulamanın temel ilkeleri, kimyasal, fiziko-kimyasal ve mikrobiyolojik yönleri ile ambalaj malzemesinin etkileri incelenir. Kimyasal ve fiziksel kararlılığa ek olarak, mikrobiyolojik güvenliğin test edilmesi ve kanıtlanması çok önemlidir.
